Bệnh tụ huyết trùng trên heo và cách phòng trị bệnh cho bà con chăn nuôi

15/12/2023

Heo nuôi sốt cao, ho, khó thở, bỏ ăn thì đây có thể là dấu hiệu của bệnh tụ huyết trùng trên heo. Đây là căn bệnh có thể gây ra những thiệt hại rất lớn cho bà con chăn nuôi nếu như không biết cách phòng trị bệnh. Trong bài viết này Vietko Bio sẽ chỉ ra cho bà con mình hiểu về bệnh tụ huyết trùng trên heo, đặc điểm, nguyên nhân gây bệnh và cách phòng trị hiệu quả trên đàn heo.

Bệnh tụ huyết trùng ở heo là bệnh gì?

Bệnh tụ huyết trùng ở heo là bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn gram âm Pasteurella multocida gây ra. Heo mắc bệnh có tỷ lệ chết cao, có thể ghép với suyễn, đóng dấu heo, phó thương hàn và dịch tả heo.

Đặc điểm, nguyên nhân

Bệnh tụ huyết trùng không chỉ xuất hiện trên heo mà có ở hầu hết các loài gia súc, gia cầm, động vật hoang dại điều mắc phải. Heo ở mọi giai đoạn đều có thể mắc bệnh, phổ biến ở heo từ 3 – 6 tháng tuổi.

Nguyên nhân gây bệnh bởi vì khuẩn tụ huyết trùng có trong cơ thể heo khỏe mạnh thường tập trung ở niêm mạc đường hô hấp. Khi có yếu tố bất lợi như sự thay đổi đột ngột thời tiết, chuyển đàn, dinh dưỡng kém… thì vi khuẩn sẽ phát triển thành bệnh. Bệnh lan truyền trong đàn qua đường hô hấp hoặc tiếp xúc với các chất thải, dụng cụ chăn nuôi có mang mầm bệnh.

Đường truyền lây

Lây lan qua đường tiêu hoá và hô hấp của heo. Lây trực tiếp từ gia súc ốm, chết sang gia súc khỏe mạnh.

Lây gián tiếp qua dụng cụ, thiết bị chăn nuôi, thức ăn, nước uống… sử dụng trong trại

Triệu chứng bệnh tụ huyết trùng

Thời gian ủ bệnh tụ huyết trùng từ 1 – 14 ngày, thường có 2 thể bệnh:

Thể cấp tính

Heo sốt cao trên 41⁰C; nằm li bì, khó thở, thở dốc; ngồi thở ở tư thế như chó ngồi. Heo kém ăn hoặc bỏ ăn hoàn toàn.

Vùng hầu, mặt có biểu hiện sưng phù, tai và bụng xuất hiện nhiều mảng tím đỏ. Niêm mạc mắt tím tái, nước mũi chảy ban đầu màu nhờn đục, sau có lẫn máu.

Heo mắc bệnh tụ huyết trùng (sưng hầu, da tụ huyết).

Bệnh tiến triển 1 – 2 ngày hoặc kéo dài đến 5 – 10 ngày. Heo gầy yếu dần rồi chết, nếu không chết chuyển sang thể mãn tính.

Thể mãn tính

Đây là thể thường gặp, heo gầy yếu, ho, khó thở, đôi khi ho khan hoặc ho trong thời gian dài.

Lúc đầu đi phân bón sau chuyển sang tiêu chảy, phân có mùi rất hôi

Trên da xuất hiện các đám xuất huyết tím bầm, đặc biệt ở tai, bụng, phía dưới đùi và bẹn.

Nếu không điều trị kịp thời, tùy thuộc vào mức độ nặng nhẹ của bệnh, heo sẽ chết chỉ trong 1- 2 tháng.

Bệnh tích

Heo mắc bệnh tụ huyết trùng sẽ có 2 thể: cấp tính và mãn tính

Thể cấp tính

Xoang ngực, xoang bao tim và xoang phúc mạc tích nhiều nước.

Phổi viêm nặng, màu đỏ sẫm do tụ huyết và xuất huyết trên da. Phổi bị xơ hóa có nhiều điểm hoại tử, màng phổi viêm.

Các hạch ở hầu họng và hạch màng treo ruột của heo sưng to và tụ huyết.

Tụ huyết, xuất huyết ở nhiều cơ quan bên trong.

Thận ứ máu đỏ sẫm, mổ ra có máu cục, lá lách sưng to, tụ huyết.

Thể mãn tính

Heo thường rất gầy. Phổi viêm với nhiều tổ chức xơ hóa, có thể có ổ hoại tử bã đậu.

Có hiện tượng viêm khớp có mủ, gây đau chân và đi lại khó khăn.

Phòng trị bệnh tụ huyết trùng trên heo

Bệnh tụ huyết trùng trên heo không thật sự quá đáng sợ nếu như bà con chăn nuôi biết cách phòng bệnh và trị bệnh hiệu quả thì việc đàn heo và vật nuôi của bản thân sẽ luôn khỏe mạnh.

Phòng bệnh

Vệ sinh phòng bệnh:

– Chuồng nuôi phù hợp với từng loại heo và độ tuổi khác nhau, rào chắn cẩn thận, có tường bao. Chuồng trại luôn thông thoáng, đủ ánh sáng, mát về mùa hè, ấm về mùa đông.

– Thường xuyên quét dọn, định kỳ tẩy uế, khử trùng chuồng nuôi, cọ rửa và tiêu độc máng ăn, máng uống và các dụng cụ chăn nuôi, quần áo bảo hộ…

– Sau mỗi đợt nuôi, phải vệ sinh chuồng trại và khử trùng tiêu độc, sau đó để trống chuồng. Heo mới mua về phải nuôi cách ly ở khu vực riêng 15 – 20 ngày trước khi nhập đàn.

– Phân, rác và chất thải trong chuồng cần được thu gom thường xuyên, đưa ra chỗ tập trung riêng để giữ chuồng luôn sạch sẽ.

– Hạn chế phương tiện, người và vật lạ vào khu vực chăn nuôi.

Các biện pháp khử trùng tiêu độc:

– Dùng ánh nắng mặt trời để phơi máng ăn, máng uống, dụng cụ chăn nuôi.

– Quét nước vôi pha loãng nồng độ 10% (1 kg vôi/10 lít nước) trong chuồng nuôi, môi trường xung quanh.

– Dùng một số hóa chất sát trùng cho heo hướng dẫn của nhà sản xuất.

– Vệ sinh thức ăn và nước uống

– Thức ăn, nước uống phải đảm bảo vệ sinh chăn nuôi.

– Bệnh tụ huyết trùng là bệnh truyền nhiễm có tính chất thổ nhưỡng, vi khuẩn cư trú ở khắp nơi gặp điều kiện thuận lợi sẽ bùng phát thành dịch.

– Phòng bệnh bằng vaccine là biện pháp chủ động, tích cực và có hiệu quả nhất, 1 năm tiêm 2 – 3 lần tùy theo mục đích chăn nuôi và dịch tễ từng vùng. Lần 1 tiêm khi heo 45 – 50 ngày tuổi, sau đó tiêm nhắc lại cứ 6 tháng 1 lần là được.

Lưu ý: Những nơi thường xuyên có dịch xảy ra, bà con chăn nuôi cần tiêm vaccine nhắc lại 2 lần sau lần 1 khoảng 3 – 4 tuần, sau đó tiêm nhắc lại cứ 6 tháng 1 lần.